महाराष्ट्राचे लाडके नेते शरद गोविंदराव पवार (१२ डिसेंबर, इ.स. १९४०) हे मुत्सद्दी राजकारणी आहेत. इ.स. १९७८ ते इ.स. १९८०, इ.स. १९८८ ते इ.स. १९९१ व इ.स. १९९३ ते इ.स. १९९५ या कालखंडांदरम्यान ते महाराष्ट्रातील मुख्यमंत्री होते. भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस पक्षापासून विभक्त होऊन इ.स. १९९९ साली स्थापलेल्या राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षाचे ते अध्यक्ष आहेत.
पवार साहेबांचा जन्म १२ डिसेंबर, १९४० रोजी पुणे जिल्ह्यातील बारामती येथे झाला. १९५६ साली ते शाळेत असताना त्यांनी गोवामुक्ती सत्याग्रहाला पाठिंबा दर्शविण्यासाठी विद्यार्थ्यांचा मेळावा आयोजित केला. येथून त्यांच्या राजकीय जीवनाची सुरवात झाली. त्यानंतर काँलेजमध्ये असताना विद्यार्थी संघटनेचे नेते म्हणूनही त्यांनी काम पाहिले. विद्यार्थी संघटनेच्या एका समारंभासाठी त्यांनी महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री यशवंतराव चव्हाण यांना आमंत्रित केले. पवार साहेबांनी त्याप्रसंगी केलेल्या भाषणामुळे यशवंतराव चव्हाण अतिशय प्रभावीत झाले. त्यानंतर चव्हाणांच्या सांगण्यावरून पवार साहेबांनी युवक काँग्रेसमध्ये प्रवेश केला. चव्हाणांनी पवारांच्यातील सुप्त नेता हेरला आणि त्यानंतर पवार साहेब त्यांचे शिष्य बनले. त्यानंतर चव्हाणांनी त्यांच्या पुणे शहराला दिलेल्या भेटींदरम्यान पवार साहेबांना मुद्दाम भेटायला बोलावून त्यांना अनेकवेळी मार्गदर्शन केले. वयाच्या २४ व्या वर्षी ते महाराष्ट्र राज्य युवक काँग्रेसचे अध्यक्ष झाले. त्यानंतर यशवंतराव चव्हाणांचा राजकीय वारसदार म्हणून त्यांच्याकडे पाहिले जाऊ लागले.
१९६६ साली पवार साहेबांना युनेस्को शिष्यव्रुत्ती मिळाली. त्याअंतर्गत त्यांना पश्चिम जर्मनी, फ्रान्स, इटली, इंग्लंड इत्यादी देशांना भेट देऊन तेथील राजकीय पक्षांचा आणि त्यांच्या पक्षबांधणी करायच्या पद्धतीचा जवळून अभ्यास करता आला.
सर्वप्रथम इ.स. १९६७ च्या राज्य विधानसभा निवडणुकीत ते बारामती मतदारसंघातून विजयी झाले.श्री.वसंतराव नाईक यांच्या मंत्रीमंडळात त्यांचा राज्यमंत्री म्हणून समावेश वयाच्या २९व्या वर्षी झाला. इ.स. १९७२ आणि इ.स. १९७८ सालच्या निवडणुकीतही ते विजयी झाले. इ.स. १९७८ सालच्या निवडणुकीनंतर वसंतदादा पाटील मुखमंत्री झाले. यशवंतराव चव्हाणांबरोबरच वसंतदादा पाटील हे ही पवार साहेबांचे मार्गदर्शक होते.
१८ जुलै १९७८ रोजी शरद पवार साहेबांचा महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री म्हणून शपथविधी झाला. पवारांबरोबर काँग्रेस (इंदिरा) पक्षातून बाहेर पडलेले १२ आमदार, काँग्रेस (स) पक्ष आणि जनता पक्ष यांची आघाडी पुरोगामी लोकशाही दल या नावाने बनली आणि त्याचे नेते पवार झाले. ते राज्याचे सर्वांत तरूण मुख्यमंत्री होते. इ.स. १९८० साली इंदिरा गांधींचे सत्तेत पुनरागमन झाल्यानंतर त्यांनी विरोधी पक्षांची राज्य सरकारे बरखास्त केली. त्यात पवारांचे सरकारही बरखास्त झाले. जून इ.स. १९८० मध्ये विधानसभा निवडणुका झाल्या. काँग्रेस(इंदिरा) पक्षाने २८८ पैकी १८६ जागा जिंकल्या आणि बँरिस्टर अब्दुल रहमान अंतुले राज्याचे नवे मुख्यमंत्री झाले. शरद पवार विधानसभेतील प्रमुख विरोधी नेते होते.
१९८४ सालची लोकसभा निवडणुक पवार साहेबांनी लढवली आणि ते लोकसभेवर निवडून गेले. इंदिरा गांधींच्या हत्येनंतर निर्माण झालेल्या सहानुभूतीच्या लाटेत विरोधी पक्ष राज्यातील ४८ पैकी केवळ ५ जागा जिंकू शकले. त्यात पवारांच्या बारामती या जागेचा समावेश होता . मात्र त्यांनी राष्ट्रीय राजकारणात न पडता काही काळ राज्याच्या राजकारणातच राहायचे ठरवले . मार्च इ.स. १९८५ ची राज्य विधानसभा निवडणूक त्यांनी बारामतीतून जिंकली आणि लोकसभा सदस्यत्वाचा त्यांनी राजीनामा दिला. त्या विधानसभा निवडणुकीत पवारांच्या काँग्रेस(स) पक्षाने २८८ पैकी ५४ जागा जिंकल्या आणि पवार साहेब राज्यविधानसभेतील विरोधी पक्षनेते झाले.
१९८७ साली ९ वर्षांच्या खंडानंतर शरद पवार साहेबांनी राजीव गांधींच्या उपस्थितीत औरंगाबाद येथे काँग्रेस(इंदिरा) पक्षात परत प्रवेश केला. जून १९८८ मध्ये पंतप्रधान आणि काँग्रेस अध्यक्ष राजीव गांधींनी महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री शंकरराव चव्हाण यांचा केन्द्रीय मंत्रीमंडळात अर्थमंत्री म्हणून समावेश केला. त्यांच्या जागी राज्याचे मुख्यमंत्री म्हणून राजीव गांधींनी शरद पवार साहेबांची निवड केली. २६ जून इ.स. १९८८ रोजी त्यांनी महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री म्हणून दुसऱ्यांदा शपथ घेतली. त्यापूर्वीच्या काळात राज्यात काँग्रेस पक्षाला फारसे आव्हान नव्हते. पण बाळासाहेब ठाकरे यांचा शिवसेना हा पक्ष भारतीय जनता पक्षाशी युती करून काँग्रेस पक्षाच्या अनेक वर्षे अबाधित असलेल्या वर्चस्वाला आव्हान देऊ लागला होता. त्या आव्हानाला तोंड देऊन राज्यात काँग्रेस पक्षाचे वर्चस्व कायम राखण्याची जबाबदारी पवारांवर आली.
नोव्हेंबर इ.स. १९८९ मध्ये झालेल्या लोकसभा निवडणुकीत काँग्रेस पक्षाने राज्यातील ४८ पैकी २८ जागा जिंकल्या. पक्षाची राजस्थान,मध्य प्रदेश आणि उत्तर प्रदेश यासारख्या राज्यांत झाली तशी वाताहत महाराष्ट्रात झाली नाही. पण इ.स. १९८४ च्या तुलनेत पक्षाने १५ जागा कमी जिंकल्या. शिवसेनेने ४ जागा जिंकून प्रथमच लोकसभेत प्रवेश केला. भारतीय जनता पक्षाने १० जागा जिंकून जोरदार मुसंडी मारली. लोकसभा निवडणुकीतील चांगल्या कामगिरीमुळे शिवसेना आणि भारतीय जनता पक्ष या दोन्ही पक्षांच्या कार्यकर्त्यांचा आत्मविश्वास वाढला. राज्य विधानसभेसाठी फेब्रुवारी इ.स. १९९० मध्ये निवडणुका होणार होत्या. शिवसेनाप्रमुख बाळासाहेब ठाकरे यांनी राज्याच्या कानाकोपर्यात प्रचारसभा घेऊन काँग्रेस पक्षापुढे मोठे आव्हान उभे केले. राज्य विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेस पक्षाने २८८ पैकी १४१ तर शिवसेना-भाजप युतीने ९४ जागा जिंकल्या. राज्याची स्थापना झाल्यानंतर प्रथमच काँग्रेस पक्षाने विधानसभेतील बहुमत गमावले. तरीही १२ अपक्ष आमदारांच्या पाठिंब्यावर शरद पवार यांनी ४ मार्च इ.स. १९९० रोजी मुख्यमंत्री म्हणून तिसऱ्यांदा शपथ घेतली.
इ.स. १९९१ च्या लोकसभा निवडणुकीत पवारांनी काँग्रेस पक्षाचा राज्यात एकहाती प्रचार केला. पक्षाने राज्यात ४८ पैकी ३८ जागा जिंकल्या आणि इ.स. १९८९ च्या निवडणुकीत झालेल्या पिछेहाटीची काही अंशी भरपाई केली. निवडणुक प्रचारादरम्यान राजीव गांधींची हत्या झाली. श्री.पी.व्ही.नरसिंह राव आणि अर्जुन सिंग यांच्याबरोबर पवार साहेबांचे नावही पंतप्रधानपदाच्या शर्यतीत आहे अशा बातम्या वर्तमानपत्रांत आल्या. मात्र काँग्रेस संसदीय पक्षाने श्री.पी.व्ही.नरसिंह राव यांना नेतेपदी निवडले आणि त्यांचा २१ जून इ.स. १९९१ रोजी भारताचे पंतप्रधान म्हणून शपथविधी झाला.
नरसिंह रावांनी पवार साहेबांना केंद्रिय मंत्रीमंडळात संरक्षणमंत्री म्हणून नेमले. २६ जून इ.स. १९९१ रोजी त्यांचा केंद्रिय मंत्री म्हणून प्रथमच शपथविधी झाला. महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री म्हणून त्यांच्याजागी सुधाकरराव नाईक यांची निवड करण्यात आली. राज्य काँग्रेसमधील अंतर्गत मतभेदांमुळे सुधाकरराव नाईक यांना राजीनामा द्यावा लागला. त्यानंतर नरसिंह रावांनी शरद पवार साहेबांना पुन्हा एकदा राज्याचे मुख्यमंत्री म्हणून नेमले. त्यांनी ६ मार्च इ.स. १९९३ रोजी राज्याचे मुख्यमंत्री म्हणून चौथ्यांदा सुत्रे हाती घेतली.
१९९६ च्या लोकसभा निवडणुकीपर्यंत पवार साहेब राज्य विधानपरिषदेतील विरोधी पक्षनेते होते. इ.स. १९९६ च्या लोकसभा निवडणुकीत त्यांनी बारामतीतून विजय मिळवला आणि त्यानंतर ते राष्टीय राजकारणात उतरले. जून इ.स. १९९७ मध्ये त्यांनी काँग्रेस अध्यक्षपदाच्या निवडणुकीत सीताराम केसरी यांच्याविरूध्द निवडणुक लढवली पण त्यांचा पराभव झाला.
इ.स. १९९८ च्या लोकसभा निवडणुकीत त्यांनी राज्यात रिपब्लिकन पक्ष आणि समाजवादी पक्षांबरोबर निवडणुकपूर्व आघाडी करायचा निर्णय घेतला.त्यामुळे शिवसेना-भाजप विरोधी मतांचे विभाजन टळले आणि काँग्रेस-रिपब्लिकन पक्ष आणि समाजवादी पक्ष यांच्या युतीने ४८ पैकी ३७ जागा जिंकून जोरदार यश प्राप्त केले. शिवसेना-भाजप युतीला १० जागांवर समाधान मानावे लागले.त्यानंतर शरद पवार १२ व्या लोकसभेतील विरोधी पक्षनेते झाले.
१२ वी लोकसभा बरखास्त झाल्यानंतर मे इ.स. १९९९ मध्ये पी.ए.संगमा आणि तारिक अन्वर यांच्या साथीने शरद पवारांनी अशी मागणी केली की, १३ व्या लोकसभा निवडणुकीसाठी काँग्रेस पक्षाने इटलीत जन्मलेल्या सोनिया गांधींऐवजी भारतात जन्मलेल्या कोणाही नेत्याला पंतप्रधानपदाचे उमेदवार म्हणून घोषित करावे.काँग्रेस अध्यक्ष सोनिया गांधींना लिहिलेल्या पत्रात त्या तिघांनी म्हटले, 'उच्च शिक्षण, कर्तबगारी आणि पात्रता असलेल्या अनेक व्यक्ती असलेल्या या ९८ कोटी लोकांच्या भारत देशात भारताबाहेर जन्म झालेली कोणतीही व्यक्ती सरकारचे नेत्रुत्व करणे योग्य होणार नाही.कारण हा प्रश्न देशाची सुरक्षा, आर्थिक हितसंबंध आणि जागतिक राजकारणातील भारताच्या प्रतिमेबरोबरच प्रत्येक भारतीयाच्या अस्मितेशी निगडीत आहे. 'त्या कारणावरून काँग्रेस पक्षाने शरद पवार,पी.ए.संगमा आणि तारिक अन्वर यांना ६ वर्षांसाठी पक्षातून काढून टाकले.
त्यानंतर १० जून इ.स. १९९९ रोजी शरद पवारांनी त्यांच्या 'राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षाची' स्थापना केली. इ.स. १९९९ च्या महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकींनंतर कोणत्याही पक्ष अथवा आघाडीस बहुमत मिळाले नाही. त्यानंतर काँग्रेस आणि राष्ट्रवादी काँग्रेस यांची आघाडी होऊन विलासराव देशमुख राज्याचे नवे मुख्यमंत्री झाले.
इ.स. २००४ मधील लोकसभा निवडणुकीनंतर पवारांचा राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्ष केंद्रात मनमोहन सिंग यांच्या नेतृत्वाखालील आघाडी सरकारमध्ये सामील झाला. २२ मे इ.स. २००४ मध्ये शरद पवारांनी देशाचे कृषिमंत्री म्हणून सूत्रे हाती घेतली. २९ मे इ.स. २००९ रोजी केंद्रीय मंत्रिमंडळात त्यांना कृषी, ग्राहकांशी संबंधित बाबी, अन्न आणि सार्वजनिक वितरण ह्या खात्यांची धुरा देण्यात आली. जुलै इ.स. २०१०मध्ये आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषदेचे अध्यक्षपद स्वीकारल्यानंतर पक्षकार्याला अधिक वेळ देण्याची इच्छा असल्याचे सांगून पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग यांच्याकडे त्यांनी आपल्यावरील कार्यभार कमी करण्याची विनंती केली आहे.
राजकारणाबरोबरच क्रिकेट हे देखील पवारांच्या आवडीचे क्षेत्र आहे. २९ नोव्हेंबर इ.स. २००५ रोजी ते भारतीय क्रिकेट नियामक मंडळाच्या अध्यक्षपदी निवडून आले. १ जुलै इ.स. २०१० रोजी त्यांनी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषदेच्या अध्यक्षपदाची सूत्रे स्वीकारली. जगमोहन दालमिया यांच्यानंतर हे पद भूषविणारे ते दुसरे भारतीय आहेत.
पवार साहेबांचा शिक्षणक्षेत्राशीही सक्रिय संबंध आहे. त्यांनी ज्या शिक्षणसंस्थांच्या कामात सहभाग घेतला आहे, त्यातील महत्त्वाच्या शिक्षणसंस्था खालीलप्रमाणे -
विद्या प्रतिष्ठान, बारामती
कृषी विकास प्रतिष्ठान, बारामती
रयत शिक्षण संस्था, सातारा
वसंतदादा शुगर इन्स्टिट्युट, मांजरी, पुणे
शिवनगर विद्या प्रसारक मंडळ, माळेगाव, बारामती
________________________________________________________________________________
English Translation-
(Please read the important instructions which are at the bottom before reading the translation.)
Sharad Pawar
Sharad Govindrao Pawar (12th December, 1940), a prominent leader of Maharashtra, is a diplomat politician. C. 1978 to AD 1980s 1988 to 1991 and c. From 1993 to 2006 During the period 1995, he was the Chief Minister of Maharashtra. Being separated from Indian National Congress Party He is the President of the Nationalist Congress Party, founded in 1999.
Shri Saheb was born on December 12, 1940 in Baramati, Pune district. In 1956, when he was in school, he organized a students' rally to show support for the Goa Mukti Satyagraha. From here, his political career started. After that he worked as a leader of student organization while in college. He invited Maharashtra Chief Minister Yashwantrao Chavan for a function organized by the student organization. Yashwantrao Chavan was very impressed by the remarks made by Sharad Pawar. After Chavan's suggestion, Pawar Saheb joined the Youth Congress. Chavan became the leader of Pawar's helpless leader and then Pawar Saheb became his disciple. After that, Chavan invited Pawar to meet him during his visit to Pune City, and he guided him several times. At the age of 24, he became the President of the Maharashtra State Youth Congress. He was then seen as a political heir of Yashwantrao Chavan.
In 1966 Pawar Saheb got a UNESCO scholarship. Under this, he was able to study countries of West Germany, France, Italy, England, etc. and closely followed the methods of building political parties and their parties.
First time In the state assembly elections of 1967, he won from Baramati constituency. He became a minister of state in the Cabinet of Shri Vasantrao Naik at the age of 29 years. C. 1972 and c. He won in the elections of 1978. C. Vasantdada Patil became the Chief Minister after the 1978 elections. Along with Yashwantrao Chavan, Vasantdada Patil was the guide of Sharad Pawar.
Sharad Pawar Saheb was sworn in as Chief Minister of Maharashtra on July 18, 1978. With Pawar, 12 MLAs from Congress (Indira) party, Congress (Samajwadi Party) and Janata Party's alliance led by Progressive Democracy Party and its leader became Pawar. He was the youngest chief minister of the state. After Indira Gandhi's return to power in the year 1980, she sacked the state governments of opposition parties. In it Pawar's government was also sacked. June In the 1980's, Vidhan Sabha elections were held. Congress (Indira) won 186 out of 288 seats and barrister Abdul Rahman Antulay became the new Chief Minister of the state. Sharad Pawar was the main opposition leader in the Legislative Assembly.
The Lok Sabha elections of 1984 were contested by Pawar, and he was elected to the Lok Sabha. Opposition parties in the wave of sympathy created after Indira Gandhi's assassination could win only 5 out of 48 seats in the state. It included Pawar's Baramati constituency. But he did not want to stay in the state politics due to lack of national politics. He won the State Assembly election in March 1985 from Baramati and resigned from the Lok Sabha constituency. In that assembly elections, Pawar's Congress (S) party won 54 out of 288 seats and Pawar was the Leader of the Opposition in the state assembly.
After 9 years in 1987, Sharad Pawar returned to the Congress (Indira) constituency in Aurangabad in the presence of Rajiv Gandhi. In June 1988, Prime Minister and Congress President Rajiv Gandhi appointed Maharashtra Chief Minister Shankarrao Chavan as the Finance Minister in the Union Council of Ministers. In his place, Rajiv Gandhi appointed Sharad Pawar as the Chief Minister of the state. June 26 He took oath for the second time as the Chief Minister of Maharashtra in 1988. Earlier, Congress party did not face much challenge in the state. But Balasaheb Thackeray's Shivsena Party was alluding to the Bharatiya Janata Party, and challenged the Congress party for many years. Pawar was responsible for maintaining the dominance of the Congress party in the face of such a challenge.
The Congress party won 28 of the 48 seats in the Lok Sabha elections held in November 1989. In the states of Rajasthan, Madhya Pradesh and Uttar Pradesh, the party was not affected by the conquest of Maharashtra. But The party won 15 seats less than in 1984. Shiv Sena entered the Lok Sabha for the first time, winning 4 seats. The Bharatiya Janata Party won 10 seats and won a lot. Because of the good performance of the Lok Sabha elections, the confidence of the members of both the Shiv Sena and the Bharatiya Janata Party got a boost. February for the state assembly Elections will be held in 1990. Shiv Sena's chief Balasaheb Thakre took a big challenge in front of Congress in the state assembly. In the state assembly elections, the Congress party won 141 out of 288 seats and the Shiv Sena-BJP combine won 94 seats. For the first time since the formation of the state Congress party lost the majority in the Assembly. Still, on the support of 12 Independents, Sharad Pawar took oath as the Chief Minister for the third time on March 4th, 1990.
In the 1991 parliamentary elections, Pawar campaigned extensively in Congress state. The party won 38 out of 48 seats in the state and in the 1989 elections, partly reimbursed it. Rajiv Gandhi was assassinated during the election campaign. There have been reports that with Mr.PVRansingh Rao and Arjun Singh, Pawar's name is also in the race for PM. However, Congress Parliamentary Party chose Mr. PV Narasimha Rao as the Leader and he was sworn in as the Prime Minister of India on June 21, 1991.
Narasimha Rao appointed Pawar Saheb as the Defense Minister in the Union Council of Ministers. June 26 In 1991, he was sworn in as the Union Minister for the first time. Sudhakarrao Naik was elected as the Chief Minister of Maharashtra. Sudhakarrao Naik had to resign due to internal differences in state Congress. Then Narasimha Rao again appointed Sharad Pawar as the Chief Minister of the state. On March 6, 1993, he took office as the Chief Minister of the state for the fourth time.
Until the 1996 Lok Sabha elections, Pawar was the Leader of Opposition in the State Legislative Council. In the 1996 Lok Sabha elections, he won from Baramati, and then he came in national politics. June In 1997, he contested elections against Sitaram Kesari in the presidential election, but lost.
In the 1998 Lok Sabha elections, he decided to take pre-election with the Republican Party and the Samajwadi Party in the state. This led to the split of the Shiv Sena-BJP alliance and the Congress-Republican Party and the Samajwadi Party won 37 out of 48 seats. Shiv Sena-BJP alliance had to settle for 10 seats. After that, Sharad Pawar became Leader of the Opposition in the 12th Lok Sabha.
With the dissolution of the 12th Lok Sabha in May 1999, Sharad Pawar demanded that with the consent of PA Sangma and Tariq Anwar, the Congress party should declare the leader of the Indian-born Sonia Gandhi as the Prime Minister of the country for the 13th Lok Sabha elections. Congress President Sonia Gandhi In the letter, the three said, "Higher education, skilled And eligibility is linked to the number of persons who will meet from 9 to 8 million people in the government led by any person born outside India, the country nahikarana this country's security, economic interests and the identity of all Indians in India with global politics of the image. 'That is why Congress Party has removed Sharad Pawar, PA Sangma and Tariq Anwar from the party for six years.
Then on June 10, 1999 Sharad Pawar formed his 'Nationalist Congress Party'. After the Maharashtra Legislative Assembly elections in 1999, no party or coalition got majority. Vilasrao Deshmukh became the new Chief Minister of the state after Congress and NCP emerged.
After the 2004 Lok Sabha elections, Pawar's NCP joined the coalition led government led by Manmohan Singh. Sharad Pawar took over as the country's agriculture minister on May 22, 2004. In the Union Cabinet on 29 May 200 9, he was given the charge of agriculture, consumer related matters, food and public distribution. Prime Minister Dr. Manmohan Singh said that he wants to give more time to the party after accepting the presidency of the International Cricket Council in July 2010. He has requested Manmohan Singh to reduce his workload.
Cricket is also Pawar's favorite area along with politics. On 29 November 2005, he was elected president of the Board of Control for Cricket in India. On 1 July 2010, he became the President of International Cricket Council. Jagmohan Dalmiya is the second Indian to hold this post.
Pawar Saheb has an active relationship with the education sector too. Some of the important educational institutions in which they have participated in the work of the following are:
Vidya Pratishthan, Baramati
Agricultural Development Establishment, Baramati
Rayat Shikshan Sanstha, Satara
Vasantdada Sugar Institute, Manj
(Important Notice- We are trying to improve translations in English. If there are any suggestions, mistakes, changes, please send us an email to oacnagar@gmail.com This is not intended to hurt anyone's feelings.)
(महत्वपूर्ण सूचना - आम्ही इंग्रजीत भाषांतर सुधारण्याचे प्रयत्न करत आहोत. काही सूचना, चुका, बदल असतील तर आम्हाला oacnagar@gmail.com या इमेल वर पाठवाव्यात. यामागे कुणाच्याही भावना दुखावण्याचा हेतू नाही.)
टिप्पणी पोस्ट करा